Małastów – wieś w Beskidzie Niskim, w gminie Sękowa, powiat gorlicki. Jeden z dwóch cmentarzy wojennych z I wojny światowej w tej miejscowości. Oznaczony numerem 65, III Okręg Gorlice, położony na zboczu góry Kornuta w odległości ok. 500 m od drogi Gorlice – Konieczna, niegdyś na granicy lasu na widoku, dziś już całkowicie zasłonięty drzewami. Trafić do niego można idąc za biało czarnymi znakami „cmentarnymi”.
W latach 2003 – 2004 wykonano remont cmentarza, jednak nie odtworzono właściwie pól grobowych i większość tabliczek inskrypcyjnych nie jest na swoich miejscach. Szeroko i dokładnie o tym pisze M. Łopata www.cmentarze.gorlice.net.pl. – patrz okręg Gorlice.
W 22 grobach zbiorowych i 5 pojedynczych pochowano 111. żołnierzy armii austriackiej, z których 84. znanych jest z nazwiska oraz 15. z armii rosyjskiej, z których tylko jeden jest zidentyfikowany. Łącznie 126 poległych, choć w spisie poległych J. Drogomir podaje jeszcze jedno nazwisko (niejaki Petro Pal) ze znakiem zapytania.[1]
– Sch.R. 17 – 17 Pułk Piechoty k.k. Landwehry (niem. 17. Landwehrinfanterieregiment Rzeszów) z okręgiem uzupełnień w Rzeszowie – w lipcu 1914 r 97 % stanowili Polacy.
– Sch.R. 18 – 18 Pułk Piechoty k.k. Landwehry (niem. 18. Landwehrinfanterieregiment Przemysl) z okręgiem uzupełnień w Przemyślu i Sanoku, skład narodowościowy 47 % Rusini, 43 % Polacy
– Sch.R. 33 – 33 Pułk Piechoty k.k. Landwehry (niem. 33. Landwehrinfanterieregiment Stryj). Okręg uzupełnień – Stryj, Sambor. Pułk ten w 73 % stanowili Rusini.[2]
oraz pojedynczy żołnierze z 34 Pułk Piechoty k.k. Landwehry, 10 Pułk Piechoty k.k. Landwehry, 18 Pułk Piechoty Austro-Węgier (niem. Böhmisches Infanterieregiment Nr. 18).[3]
Rosjanin należał do 139. Morszańskiego Pułku Piechoty (Моршанский 139-й пехотный полк).
Od siebie dodam, że podczas pobytu na tym cmentarzu zwróciłem uwagę na pewne nazwisko. Po powrocie do domu sprawdziłem do którego regimentu należał poległy żołnierz oraz jaki był okręg uzupełnień. Po przeprowadzonym wywiadzie z bliskimi znajomymi okazało się, że był to ich krewny. Nie kryli zaskoczenia, nigdy nie przypuszczali, że jego grób może zostać odnaleziony…
Deutsch: Kriegerfriedhof aus dem Ersten Weltkrieg Nr. 65 Małastów, III Bezirk Gorlice, West-Galizien, Polen. Begraben: 111. Krieger der Osterreichisch-Ungarischen Armee und 15. Krieger der Russischen Armee. Entwurf Hans Mayr.
[1] liczba poległych i przynależność pułkowa na podstawie J.Drogomir Polegli… s. 378-379
[2] skład narodowościowy pułków: http://www.austro-hungarian-army.co.uk/nationality3.htm oraz Wikipedia
[3] niemieckie nazwy pułków na podstawie: http://www.mlorenz.at/index.htm
Warto też odwiedzić 66 – tke, dojście do niej prostsze, a obiekt robi wrażenie. Czas i historia tych ziem sprawiła że lokalizacja stała się dla wielu pięknych nekropolii wojennych w Beskidzie Niskim przekleństwem nie zaś atutem. Długo na wielu cmentarzach postępowała degradacja, przyroda nieubłaganie pochłaniała kolejne obiekty. Dopiero teraz ludzie wyrywają z rąk odrodzonej puszczy Karpackiej upadłe obiekty. Nie zawsze jednak je właściwie rekonstruują…
Piękne zdjęcia, Pozdrawiamy
N&K
Witam czy jest jakiś index nazwisk na tym cmentarzu,interesują mnie żołnierze 34 Pułku Landwehry
Małastów (Kornuta) cmentarz wojenny nr 65 – Kriegerfriedhof.
Nie wiem dlaczego podaje Pan przy cmentarzu wojennym w Małastowie nr 65 w nawiasie Kornuta – poprawnie Kornuty, które znajdują się gdzie indziej (Bartne – Wapienne) Przy tym cmentarzu piszemy tylko Małastów nr 65
@Leon – tak, jest indeks nazwisk w „Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915, tom I J. Drogomira
@Aleksander Gucwa – nazwa cmentarza to Małastów cmentarz nr 65”, w nawiasie (aby właśnie odróżnić od nazwy) podałem „Kornuta” jako określenie miejsca położenia cmentarza. Położony jest on na zboczu góry ” Kornuta” 677 m n.p.m. „Kornuty” zaś to zupełnie inna góra mająca 829 m n.p.m. od której nazwano rezerwat „Kornuty”. Wydaje mi się więc, że błędu nie popełniłem a przy nazwach niektórych cmentarzy co poniektórzy autorzy podają w nawiasach nazwę precyzującą położenie obiektu.